Để đảm bảo năng suất, chất lượng cây trồng, phải chủ động phòng và diệt mối hại cây trồng trong vườn ươm và trong sản xuất.
Thức ăn của loài mối chủ yếu là thực vật như gỗ… hoặc các vật liệu được làm từ xenluylo như giấy, vải, len dạ. Khi nguồn thức ăn khan hiếm thì mối có khả năng ăn cả xác động vật chết và đôi khi là ăn cả mối con. Chỉ có loài mối Formosan là có thể ăn cả cây sống. Hàng năm loài mối Formosan gây thiệt hại không nhỏ đến cây trồng:các loại cây trồng cạn từ cây lương thực, thực phẩm, ăn quả, đến cây lâm nghiệp đều bị mối phá hại.
Biện pháp phòng và diệt mối hại cây trồng tại vườn ươm
Diet moi cho cây trong
Mối thường hại nặng cây con trong mùa khô, mối tập trung hại ở những nơi có độ ẩm đất 50-60%, có nhiều sản phẩm thực vật bán hoai mục như thân, lá cây khô, rễ cây mục nát… (là thức ăn khoái khẩu của mối).Cây trồng trong vườn ươm, mối chủ yếu tấn công hạt hoặc hom giống, làm ảnh hưởng không nhỏ tới sinh trường của cây con, giảm chất lượng của cây giống. Ta cần tiến hành một số biện pháp phòng và diệt mối hại cây trồng như sau :
Mua thuốc diệt mối bột, đem trộn vào giá thể dùng để cho vào bầu ươm cây giống (gieo hạt giống, ươm hom, hoặc cấy cây con) theo tỉ lệ như hướng dẫn trên bao bì để đề phòng và diệt mối xâm nhập vào bầu ươm.
Diet moi gay ha
Trước khi xếp bầu vào luống trong vườn ươm, cần dùng thuốc diệt mối dạng dung dịch phun khắp khu vực vườn ươm, mối phát hiện thấy mùi thuốc sẽ không đến khu vực phun thuốc, tránh được mối tấn công cây con trong giai đoạn này.
Ngoài ra, cũng có thể dùng thuốc diệt mối tận gốc, làm hố bẫy mối quanh khu vực định làm vườn ươm trước1 tháng, cách làm như sau: Khoảng 100-200 m2 đất làm một hố bẫy có kích thước 0,5-0,6m chiều dài, 0,5-0,6m rộng, 0,4-0,6m sâu. Dùng loại thực vật mối thích ăn như rơm, rạ hoặc lá cọ khô, chặt ngắn 0,2-0,3m.Tưới nước đường (đường ăn) nồng độ 5% đủ ẩm vào hố bẫy để dụ mối đến ăn. Lấp đất dày 15-20cm, sau khoảng 15-20 ngày thăm thử, nếu thấy mối đến nhiều, dùng lọ thuốc diệt mối tận gốc phun vào mối thợ, các con mối nhiễm thuốc, sau 2-3 ngày về tổ sẽ gián tiếp đầu độc nhau khi thuốc dính vào. Khi mối chúa nhiễm thuốc do tiếp xúc với mối thợ sẽ chết và tổ mối bị rối loạn quá trình trao đổi chất không ăn được tổ mối sẽ bị tiêu diệt.
*Chú ý: loài mối Formosan có thể ở các vùng lân cận di chuyển đến, nên ta thường xuyên phải kiểm tra, phát hiện sớm và diet moi cho cây trồng kịp thời
Phòng và diet moi hại cây trồng nơi sản xuất
Đối với cây ngắn ngày như khoai lang, khoai tây, đậu phộng (lạc),mía hay bị loài mối phá hoại để phòng và diệt mối cho cây trồng sản xuất, ta dùng thuốc trừ sâu: Vibasu 10H; Bam5H hoặc Basudin 5H, lượng 1-1,2kg/sào Bắc bộ (360 m2), rắc đều vào ruộng khi làm đất, hoặc trộn đều với đất, phân theo rạch hay hốc.
Đối với cây lâm nghiệp (bạch đàn, thông, phi lao): Cần vệ sinh vườn, rừng trước khi trồng cây con, dọn sạchcành, lá khô, vì cành, lá khô là thức ăn của mối, nhử mối đến. Tốt nhất nên trồng cây con có bầu nilon chứa giá thể đã trộn thuốc chống và diệt mối vào khu vực có nhiều mối hại,khi thuốc hết tác dụng cũng là lúc cây lớn, vượt qua giai đoạn hay bị mối hại.
Khi thấy mối phá hại, ta tiến hành làm hố bẫy mối diệt trừ tận gốc như cách làm đối với trong vườn ươm.Khoảng 500-1.000 m2 vườn rừng đào một hố.
Những khu vực nhiều mối, khi trồng rừng tái sinh chọn những cây đề kháng cao với mối như: Keo các loại,lim, lát… Tránh trồng những cây dễ bị nhiễm mối như: bạch đàn, phi lao, thông,…
Đối tổ mối đất trong ruộng, bãi bìa rừng trồng cây lâm nghiệp ta có thẻ cho ngập úng nước như vậy cũng diệt được tận gốc được tổ mối, diệt trừ mối chúa.
